Cỏ mần trầu là một loại cây rất quen thuộc đối với chúng ta. Tuy nhiên, ít ai biết rằng nó có những công dụng tuyệt vời đối với sức khoẻ. Hãy cùng tìm hiểu về công dụng, cách dùng và lưu ý khi sử dụng cỏ mần trầu qua bài viết này nhé!
Cỏ mần trầu là gì?
Cỏ mần trầu, còn được gọi là vườn trầu, màn trầu, thanh tâm thảo hay cỏ bắc, là một loại cây thảo nhỏ. Thân cây phân nhánh, mọc bò dài sau đứng thẳng, cao khoảng 30-50cm. Lá mần trầu mọc so le, có hình dải nhọn, xếp thành 2 dãy cách nhau, bẹ lá mỏng có lông, phiến lá nhẵn, mềm. Cỏ mần trầu có cụm hoa mọc trên 1 cán ở ngọn thân gồm 5-7 bông, xếp tỏa tròn như những cái chong chóng, lá nhỏ dài. Cỏ mần trầu được dùng làm rau thuốc dạng tươi và khô, bộ phận dùng là toàn cây.
Ở Việt Nam, cây mần trầu mọc rất phổ biến, thường mọc thành đám trong các bãi đất, từ vùng đồng bằng đến vùng núi cao. Cây mần trầu mọc từ hạt và xuất hiện vào cuối mùa xuân. Sau khi ra hoa quả, cây bị tàn lụi ngay trong mùa hè. Ở những vùng núi cao có điều kiện mưa ẩm khác nhau, có thể thấy cây mần trầu mọc từ hạt gần như quanh năm.
Theo Đông y, mần trầu có vị ngọt hơi đắng, tính bình, có tác dụng lương huyết, thanh nhiệt giải độc, mát gan, lợi tiểu, làm ra mồ hôi. Mần trầu là cây thuốc dân gian chữa tăng huyết áp, lao phổi, ho khan, sốt âm ỉ về chiều, tiểu tiện vàng và ít, phụ nữ có thai có hỏa nhiệt gây táo bón, buồn phiền, động thai, nhức đầu nôn mửa và tức ngực. Ngoài ra, còn trị mụn nhọt và các chứng nhiệt độc, trẻ em tưa lưỡi.
Công dụng của cỏ mần trầu
Giúp hạ huyết áp
Chiết xuất etanolic và chloroform từ cỏ mần trầu có đặc tính chống tăng huyết áp. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng chiết xuất etanolic có tác dụng chống tăng huyết áp đáng kể. Đối với các bệnh nhân bị cao huyết áp, người bệnh có thể kết hợp thêm các sản phẩm hỗ trợ hạ huyết áp giúp tăng bền thành mạch, hạn chế tình trạng khó chịu.
Tác dụng kháng khuẩn
Mần trầu có tác dụng kháng khuẩn đối với các loại vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella choleraesuis. Tác dụng này được chứng minh qua các nghiên cứu về các đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, gây độc tế bào của cỏ mần trầu.
Tác dụng hỗ trợ bảo vệ chức năng thận
Một nghiên cứu trên chuột đã chứng minh rằng dịch chiết của cỏ mần trầu có tác dụng giúp hỗ trợ bảo vệ chức năng thận. Kết quả này cho thấy tác dụng cao của dịch chiết mần trầu trong việc bảo vệ chức năng thận.
Tác dụng hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu, bảo vệ gan
Cỏ mần trầu giúp giảm cholesterol toàn phần, LDL và tăng HDL trong cơ thể. Nghiên cứu trên nhóm chuột gây béo phì đã chứng minh rằng cao chiết cây mần trầu có tác dụng làm giảm cholesterol toàn phần, LDL và tăng HDL so với nhóm đối chứng. Cũng trong nghiên cứu này thấy các chỉ số AST, ALT (chỉ số men gan) cũng được cải thiện.
Tác dụng chống viêm, hạ sốt
C-glycosylflavones chiết xuất từ mần trầu có tác dụng kháng viêm hiệu quả. Trong một nghiên cứu khác về tác dụng kháng viêm, chiết xuất etanolic và etyl axetat của cỏ mần trầu đã được chứng minh là làm giảm phù chân chuột do xylem gây ra theo liều lượng.
Cách dùng và lưu ý khi sử dụng cỏ mần trầu
Cách sử dụng cỏ mần trầu
Liều dùng cỏ mần trầu từ 16-20g khô hoặc 40-100g tươi, dạng thuốc sắc hay hoàn, thường dùng phối hợp với các vị khác. Dưới đây là một số bài thuốc có mần trầu:
-
Chữa tăng huyết áp: Dùng cây tươi 500g, rửa sạch, giã nát, thêm 1 lít nước đun sôi để nguội. Lọc qua vải và vắt lấy nước cốt, thêm ít đường cho đủ ngọt. Uống 2 lần, sáng và chiều.
-
Phòng viêm màng não truyền nhiễm: Mần trầu 30g sắc uống trong ngày. Uống liền 3 ngày, nghỉ 10 ngày, sau đó lại uống tiếp 3 ngày nữa.
Lưu ý khi sử dụng cỏ mần trầu
Tuy nhiên, các nghiên cứu về cỏ mần trầu hiện mới chỉ thử nghiệm trên động vật, thời gian sử dụng, liều lượng và tác dụng phụ chưa được nghiên cứu, chủ yếu được sử dụng theo Đông y. Do đó, cần thận trọng khi sử dụng cỏ mần trầu:
- Cần tham khảo ý kiến bác sĩ khi sử dụng cỏ mần trầu cho những người có bệnh lý nền, bệnh mạn tính.
- Cần chú ý khi sử dụng cỏ mần trầu đối với người có cơ địa nhạy cảm, trẻ nhỏ.
- Không lạm dụng dược liệu này trong thời gian dài.
Hi vọng thông qua bài viết này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cỏ mần trầu cũng như những lợi ích mà nó mang lại cho sức khoẻ và cách dùng lưu ý khi sử dụng cỏ mần trầu. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, chúng ta nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và không tự ý dùng các bài thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Nguồn: tieucanhdep