Nói đến lá mơ lông, người ta thường liên tưởng ngay tới các món nhiều đạm như: thịt chó, gỏi cá, nem thính… Tuy nhiên, chúng không chỉ đơn thuần là loại rau gia vị mà còn được mệnh danh là “thần dược” chữa bệnh. Vậy lá mơ lông có tác dụng gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có câu trả lời chính xác.
Lá mơ lông là cây gì?
Lá mơ lông không chỉ là loại rau đơn thuần mà còn là vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giảm đau và hiệu quả trong điều trị tiêu chảy, kiết lỵ và đau nhức xương khớp.
Tên khoa học: Paederia tomentosa
Tên gọi khác: Lá thúi địch, ngưu bì đống, mơ tam thể, mơ leo, dây mơ lông.
Họ: Cà phê
Đặc điểm nhận diện
Lá mơ là dạng cây thân leo, dễ phát triển. Lá mọc đối nhau, đầu nhọn, mặt dưới màu tím nhạt, mặt trên màu xanh. Giữa là có đường gân nổi rất rõ được bao phủ bởi lớp lông mịn bên trên. Hoa của lá mơ lông mọc thành từng chùm ở ngọn hoặc nách lá, có hình dáng như loa kèn. Hoa màu trắng có 6 cánh, ở giữa là màu tím nhạt. quả hình tròn, dẹt, được bao phủ bởi lớp vỏ màu vàng.
Khi vò nát lá mơ lông có mùi thối, đó là lý do vì sao nhiều nơi gọi là cây thúi địch. Ở Việt Nam có 5 loại lá mơ, tuy nhiên lá mơ lông được sử dụng phổ biến nhất.
Phân bổ
Lá mơ lông xuất hiện ở rất nhiều nơi trên thế giới, tuy nhiên nhiều nhất là Malaysia, Ấn Độ, Việt Nam. Tại nước ta, cây có mặt ở khắp nơi, ở vùng quê cây có thể được trồng làm hàng rào, lấy lá làm thực phẩm hoặc dược liệu.
Bộ phận làm dược liệu
Bộ phận được sử dụng nhiều nhất là lá mơ. Ngoài lá, thân và rễ cũng được sử dụng trong các bài thuốc chữa bệnh. Lá mơ có thể thu hái vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Lá mơ có thể sử dụng ở dạng tươi hoặc phơi khô với số lượng lớn dùng dần. Thân và rễ được cắt ngắn dùng tươi hoặc phơi khô.
Thành phần hóa học của lá mơ lông
Trong lá mơ lông chứa rất nhiều tinh dầu, trong đó phải kể đến như:
- Bisulfur carbon
- Sulfur dimethyl disulphit
- Paederin
- Alkaloid
- Scanderoside
Tác dụng của lá mơ lông
Theo Y học cổ truyền, lá mơ có vị đắng mát. Tác dụng: Thanh nhiệt, sát trùng, trừ phong hoạt huyết, chỉ thống giải độc, tiêu thực đạo trệ, trừ thấp tiêu thũng.
Theo Sách Dược tính chỉ nam, lá mơ lông có vị ngọt bùi, hơi cay, không độc. Công hiệu bổ được hư lao, bổ trung ích khí, ích tinh, sát trùng, bền chắc ruột già. Hiệu quả trong điều trị chứng đau bụng, tiêu chảy.
Ngoài ra, mơ lông còn hỗ trợ điều trị chứng kiết lỵ, đi ngoài ra máu, các chứng trẻ em cam tích, bụng đầy hơi, phong thấp, ho đàm, viêm phế quản.
Lá mơ lông có chữa được tiêu chảy, viêm đại tràng không?
Từ xa xưa, dân gian đã sử dụng lá mơ lông trong điều trị các triệu chứng liên quan tới hệ tiêu hóa, đặc biệt là tiêu chảy, viêm đại tràng, khó tiêu, đầy bụng, sa trực tràng…
Theo các tài liệu Đông y, lá mơ có vị ngọt đắng, tính bình, có tác dụng tốt trong điều trị bệnh. Điển hình, lá mơ lông có công dụng kháng viêm, thanh nhiệt giải độc, kích thích tiêu hóa… Từ đó, hỗ trợ đẩy lùi triệu chứng bệnh viêm đại tràng.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu Y học hiện đại cũng chỉ ra, trong lá mơ lông có dược tính cao. Có thể kể đến như Sulfur dimethyl disulphit được cho là hoạt chất tương tự như kháng sinh. Thành phần này có tác dụng kháng viêm, ức chế hoạt động và tiêu diệt của một số vi khuẩn, được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc chữa viêm đại tràng, rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích.
Công dụng của mơ lông và các bài thuốc thường dùng
Mơ lông được sử dụng trong rất nhiều bài thuốc, điển hình như bài thuốc sát khuẩn, điều trị kiết lỵ, chữa viêm đại tràng, chữa bệnh xương khớp…
Bài thuốc lá mơ lông sát khuẩn, chữa kiết lỵ
Lá mơ có công dụng sát khuẩn, diệt khuẩn lỵ amip và simela – hai vi khuẩn gây tình trạng kiết lỵ. Những người bị kiết lỵ, sử dụng thuốc tây không đỡ, nên áp dụng cách này:
- Mơ lông rửa sạch, băm nhỏ, trộn đều với lòng đỏ trứng gà.
- Dùng lá chuối để lót xuống đáy chảo rồi đổ hỗn hợp lá mơ và trứng gà lên, đun lửa nhỏ.
- Khi chín một mặt thì lật nướng tiếp mặt còn lại cho chín đều.
- Ăn món này liên tục 2-3 ngày, chữa đau bụng tiêu chảy, kiết lỵ và các bệnh liên quan đường ruột.
Lưu ý: Không dùng lòng trắng trứng vì chúng gây khó tiêu. Lá chuối được sử dụng phải còn tươi giúp món trứng gà lá mơ chín từ từ, không mất tinh dầu của lá mơ.
Mơ lông trị giun
Để chữa giun kim và giun đũa, bạn lấy lá mơ tam thể (30 – 50g), giã nhỏ, thêm ít muối, ăn sống hoặc vắt lấy nước uống. Dùng liền 3 buổi sáng vào lúc đói, giun sẽ ra.
Ngoài ra, bạn có thể lấy lá mơ lông (30g), cho vào 50ml nước chín, giã vắt lấy nước cốt bơm thụt vào hậu môn, giữ lại khoảng 20 phút, vào 7-8 giờ tối trước khi đi ngủ, giun sẽ ra.
Giảm đau nhức xương khớp ở người già
Người già thường bị phong thấp, đau khớp, nhức mỏi khi thời tiết thay đổi. Có 3 cách giúp giảm đau hiệu quả từ lá mơ, bạn có thể tham khảo:
Cách 1: Lá mơ lông sắc lấy nước uống, có thể sử dụng cả thân và lá đều được.
Cách 2: Giã dập lá mơ lông rồi cho vào tách, đổ nước sôi vào hãm như trà. Sau đó, rót nước ra cốc, cho thêm một chút rượu vào uống.
Cách 3: Cắt nhỏ thân và lá mơ, sau đó, phơi khô. Lấy 1kg lá mơ lông khô ngâm với 2 lít rượu trong 10 ngày. Mỗi ngày uống 1-2 ly. Ngoài uống, bạn có thể sử dụng để xoa bóp giúp giảm đau.
Lá mơ chữa bệnh viêm đại tràng
Những người gặp phải hiện tượng đau bụng, đi ngoài sau khi ăn đồ lạ, thường xuyên bị đầy bụng, chướng hơi… có thể là biểu hiện của rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích. Tình trạng này không gây nguy hiểm nhưng khiến cho người bệnh cảm thấy khó chịu và mệt mỏi. Để cải thiện triệu chứng trên, người bệnh có thể áp dụng bài thuốc từ lá mơ như sau:
- Lá mơ rửa sạch, băm nhỏ.
- Gừng tươi giã nhuyễn, lọc lấy nước.
- Trộn đều hỗn hợp gồm lá mơ lông, gừng và trứng gà với nhau.
- Chưng cách thủy cho đến khi chín và ăn ngay lúc nóng.
- Mỗi ngày ăn 1 lần, thực hiện trong 15 ngày liên tiếp để đạt hiệu quả cao nhất.
Trị chứng bí tiểu tiện
Người bị bí tiểu tiện có thể sử dụng bài thuốc lá mơ này. Cách thực hiện rất đơn giản, chỉ cần hái 1 nắm lá mơ lông, sắc với nước uống. Uống kiên trì 2-3 lần sẽ thấy cải thiện tình trạng bí tiểu.
Điều trị chứng cam tích (suy dinh dưỡng) ở trẻ nhỏ
Từ xa xưa đã áp dụng bài thuốc mơ lông trong điều trị chứng cam tích ở trẻ nhỏ. Bậc cha mẹ có thể tham khảo cách thực hiện như sau:
- Sử dụng rễ mơ lông khô 15 – 20g, dạ dày heo 1 cái thái vụn.
- Hai nguyên liệu trên cho vào sắc với 2 bát nước cho tới khi còn 1 bát thì dừng lại.
- Chia lượng nước đó thành 2 phần cho trẻ uống trong ngày.
Lưu ý khi sử dụng lá mơ lông
Lá mơ lông có tác dụng tốt trong điều trị các bệnh về phong thấp, đau bụng, viêm đại tràng… Tuy nhiên, khi sử dụng, người bệnh cần phải lưu ý những điều sau:
- Các bài thuốc từ lá mơ chỉ có tác dụng hỗ trợ, không có khả năng điều trị bệnh một cách triệt để.
- Người bệnh không sử dụng bài thuốc kể trên thay thế phác đồ điều trị của bác sĩ.
- Sử dụng lá mơ sạch làm thuốc. Dù ăn sống, đắp ngoài hay sắc nước uống thì nên ngâm với nước muối khoảng 20 phút để khử trùng.
- Sử dụng đúng liều lượng theo khuyến cáo hoặc hướng dẫn của thầy thuốc.
- Không nên dùng lá mơ lông với những trường hợp dị ứng với thành phần lá.
- Kết hợp chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt hợp lý để hỗ trợ tốt trong quá trình điều trị.
Qua bài viết trên, chắc hẳn bạn đọc đã nắm được thông tin lá mơ có tác dụng gì. Nếu gặp các vấn đề về hệ tiêu hóa, ngoài việc áp dụng các bài thuốc từ lá mơ lông, người bệnh nên có chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt hợp lý.
XEM THÊM:
Cách chữa viêm đại tràng bằng vừng đen
5 cách chữa viêm đại tràng bằng cây nha đam
Chữa viêm đại tràng bằng nghệ