Cây chay là một loại cây phổ biến tại Việt Nam, với nhiều đặc điểm và công dụng đáng ngạc nhiên. Không chỉ mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ và khả năng chữa bệnh, cây chay còn có ý nghĩa phong thủy đặc biệt. Hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm sinh trưởng, công dụng và cách trồng cây chay phong thủy.
Đặc Điểm Sinh Trưởng của Cây Chay
Cây chay thuộc họ dâu tằm, có tên khoa học là Artocarpus tonkinensis A. Chey. Loài cây này phổ biến ở phía Bắc Việt Nam như Bắc Kạn, Lai Châu, Lào Cai và ngày càng được trồng ở các tỉnh Thanh Hóa, Hà Giang, Bắc Giang… Cây chay thường sinh sống trên đồi, ven rừng hoặc được trồng tại vườn.
Cây chay có thân gỗ sống lâu năm, đạt chiều cao trung bình từ 10 – 15m, trong khi cây chay cảnh có kích thước nhỏ gọn hơn. Cây chay cần không gian rộng để phát triển tốt nhất. Loài cây này có thể trồng quanh năm, dễ trồng, dễ chăm sóc và ít bị sâu bệnh.
Cây chay được chia thành hai loại chính: chay đỏ (hay còn gọi là chay tím) và chay xanh.
- Thân cây chay có màu xám, bề mặt nhẵn. Cành non có lông màu hung nâu, chuyển sang nâu sẫm khi cây già.
- Lá cây có hình bầu dục, nhẵn bóng ở mặt trên và có lông nhung ngắn mọc rải rác ở mặt dưới. Kích thước lá chay khoảng 7 – 15cm chiều dài và 5cm chiều rộng trung bình.
- Cây chay có tán lá rộng, tạo bóng mát lớn.
- Hoa chay mọc ở nách lá và thường xuất hiện vào tháng 3 – 4. Quả chay non có màu xanh, khi chín có màu vàng và ruột hồng.
Cây chay cũng có giá trị văn hóa cao với gỗ chất lượng, được sử dụng trong đồ gia dụng, nội thất và công nghệ thủ công. Tuy nhiên, gỗ chay dễ bị cong vênh và mối mọt, độ bền không cao.
Công Dụng và Ý Nghĩa Của Cây Chay
Cây chay không chỉ có ý nghĩa trong việc cải thiện không gian môi trường và thẩm mỹ, mà còn có tác dụng trong y học và ẩm thực.
Công dụng trong đời sống hàng ngày
Quả chay có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và lạ như cá kho quả chay, canh chua cùng quả chay, cua đồng kho quả chay… Hương vị chua chua ngọt ngọt từ quả chay giúp món ăn thêm phần thanh đạm và dậy vị. Các món ăn này đặc biệt hiệu quả trong việc giải nhiệt cho cơ thể. Cây chay mang lại hình ảnh của tuổi thơ và miền quê yên bình.
Ví dụ cho một công thức nồi canh cá cùng quả chay:
- Khi nước canh sôi, cho lát chay vào và đun sôi một lúc. Nêm gia vị vừa ăn, trang trí bằng ngò và tiêu xay. Thịt cá trắng ngọt hòa quyện cùng hương vị chua dịu của quả chay tạo nên một món ăn đặc biệt và hấp dẫn.
Công dụng trong y học
Cây chay được sử dụng trong y học cổ truyền Việt Nam. Rễ, quả và vỏ của cây chay có tác dụng quan trọng trong nhiều bài thuốc. Chúng có khả năng ức chế miễn dịch và chống viêm tốt. Lá cây chay cũng có tác dụng chữa đau lưng, làm chắc chân răng.
Một số hoạt chất quan trọng có trong cây chay bao gồm Maesopsin, Alphitonin, Kaempferol và Artonkin. Những chất này có tác dụng ức chế miễn dịch gây bệnh mà không ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch chống lại bệnh tốt của cơ thể.
Ý nghĩa phong thủy của cây chay
Mặc dù không có nghiên cứu chính xác về ý nghĩa phong thủy của cây chay, người xưa vẫn tin rằng loài cây này mang lại may mắn và tài lộc. Sự cao lớn và sum suê của cây chay tượng trưng cho sự vững chãi, thịnh vượng và bảo vệ. Cây chay thu hút những điều tích cực và mang đến sự hài hòa cho gia đình.
Cách Trồng và Chăm Sóc Cây Chay Phong Thủy
Kỹ thuật trồng cây chay phong thủy
Chuẩn bị giống và nguyên vật liệu:
- Cây chay giống, chọn giống cẩn thận để cây phát triển tốt.
- Phân bón, vôi bột.
- Nước.
- Dụng cụ: Cuốc, xẻng…
Các bước trồng cây chay:
- Đào hố trồng cây chay: Đào hố trước ngày trồng khoảng 1 tháng với kích thước tối thiểu 40x40x40cm. Bón phân bón NPK, phân Lân và vôi bột vào hố. Trộn đất và phân bón, ủ trong 1 tháng trước khi trồng để đảm bảo cây không bị sốc và tránh nhiễm sâu bệnh từ đất.
- Trồng cây: Bóc túi nilon và đặt bầu đất vào giữa hố. Chỉnh hướng cây đứng thẳng và lấp đất quanh gốc cây. Dùng tay lèn chặt và có thể cắm cọc để tạo hướng đứng thẳng cho cây. Tưới nước ngay sau khi trồng để cung cấp độ ẩm cho cây.
Chăm Sóc và Phòng Bệnh cho Cây Chay
- Chăm sóc định kỳ: Cung cấp đủ nước cho cây chay, đặc biệt vào mùa hè nắng nóng. Xới xáo đất để tránh tình trạng đất ngập úng và giúp cây phát triển tốt.
- Phòng trừ cỏ dại: Phủ gốc cây chay bằng cỏ khô, rác… để hạn chế sự mọc lên của cỏ dại. Xới phá đất sau mỗi trận mưa lớn.
- Kỹ thuật cắt tỉa, tạo hình: Cắt tỉa, tạo hình cây chay để đảm bảo tính thẩm mỹ và giá trị của cây.
- Phòng trừ sâu bệnh: Theo dõi cây để phát hiện sâu đục quả và thối rễ kịp thời. Trị liệu bằng phân vùng thích hợp.
Kết Luận
Cây chay không chỉ mang lại vẻ đẹp và tác dụng trong đời sống và y học, mà còn có ý nghĩa phong thủy đặc biệt. Việc trồng và chăm sóc cây chay phong thủy đúng cách sẽ mang lại may mắn và sự thịnh vượng cho gia đình. Hãy thử trồng và chăm sóc cây chay phong thủy để tận hưởng những giá trị mà loài cây này mang lại.
Đánh giá của bạn: